Wat is eenvoud en wat is complexiteit? Het is duidelijk dat die begrippen met elkaar samenhangen, maar het is nog niet eenvoudig (;>)) om er een goede definitie van te geven.

Wie naar eenvoud streeft, zal eerst het complexe moeten beheersen. (Gai Wang)
Wat is de relatie tussen eenvoud en complexiteit?
Eenvoud associeer ik met rust, stilte, overzicht. Complexiteit staat daar tegenover en drukt iets uit van samengesteld zijn, ingewikkeld, moeizaam, onoverzichtelijk. In deze blog doe ik begripsonderzoek naar deze begrippen en de relatie ertussen. Want naar beide kan ik verlangen, als de ander een ’teveel’ is.
Wat is eenvoud?
Eenvoud is simpel, niet ingewikkeld. Letterlijk betekent het: eenmaal gevouwen (en dus duidelijk). Dat geldt ook voor het woord simpel, dat is afgeleid uit het Latijnse sim (één) + plico (vouwen). Daar zijn allerlei afgeleide betekenissen uit ontstaan, zoals onnozel of onschuldig, argeloos.
Als iets eenvoudig is, mis ik soms de kleur ervan. Patsboem, het is meteen inzichtelijk. Dan is er weinig denkwerk nodig, schijnbaar. En dat mis ik dan. Je kunt je echter afvragen of het zo eenvoudig is als het schijnt. Heb ik deze zaak terecht geïsoleerd? Of is het belangrijk om er delen uit de context in mee te nemen? Welke dan? Enzovoort.
Eigenlijk staat een begrip nooit alleen. Het behoort tot een familie (‘zijn algemene aard’). Boosheid is bijvoorbeeld een emotie, net als blijdschap of angst. Als je denkt dat één zo’n begrip eenvoudig is, kun je je kennis ervan verrijken door het in relatie te brengen met een ander begrip. Bovendien heeft ieder begrip een tegengestelde dat je kunt onderzoeken. Ook daaruit leer je meer over het oorspronkelijke begrip.
Wat is complexiteit?
Complex is samengesteld, ingewikkeld (letterlijk: samengevlochten). Iets is complex als het meerdere dingen in zich omvat.
Bij complexe zaken ga ik opletten. Hoort alles echt bij elkaar wat samengevlochten is? Of is er een streng roze kunsthaar tussengevoegd, bij wijze van spreken? Op welke manier horen de bijeen gebrachte zaken bij elkaar? Waarin stemmen ze overeen? Zijn er essentiële verschillen? Kan ik de complexiteit vereenvoudigen?
Is eenvoud (complexiteit) goed?
Dat kan ik niet zeggen ;>) en dat snap je waarschijnlijk wel als je de eerdere paragrafen hebt gelezen.
Het is goed als je je bewust wordt van de grenzen aan begrippen.
Zowel
- de grenzen aan eenvoud (neem ik voldoende aspecten mee in mijn denken?) als
- grenzen aan complexiteit (is het nodig om al deze dingen samen te beschouwen?)
zijn nuttig om in je achterhoofd te houden als je denkonderzoek doet.
Klinkt het toch nog erg ingewikkeld? Kom het dan eens ervaren, in een filosofische praktijk. Je bent welkom voor een gratis kennismakingsgesprek; dat verplicht jou (en mij) tot niets.
Zin in wat complexiteit? Leestips
- Startpunt: introductie bij de essays. Soms schrijf ik een essay naar aanleiding van iets wat ik gelezen of gezien heb; andere links geven toegang tot eerder begripsonderzoek
- Soms: over het ontdekken van vragen die bepalen wie je wordt
- Over of-of denken (en Hegel’s dialectiek)
- Pleidooi voor twijfel (met filmpje van Sanne Blauw)
- Wat is helder?