Waarom is twijfel belangrijk? Ik roep overal en nergens, gesteund door Socrates, dat niet-weten het belangrijkste is wat je kunt weten. Daarom is mijn missie: #blijfvragen (en niet: #blijfpreken of iets dergelijks).
Zekerheid is schijn; de wereld verandert te veel en te snel
We houden niet van twijfel. Zeker weten, daar streven we naar. Maar hoe lang houdt die zekerheid stand? Ik schreef eerder al eens dat onzekerheidsreductie een goed idee is, als je het goed aanpakt. Dat betekent dat je je niet-weten niet onderdrukt of wegmoffelt, maar dat je die onzekerheid leert verdragen.
In een wereld die steeds sneller verandert, waarin alles van het ene op het andere moment anders kan zijn, kun je niet ongestraft vasthouden aan zekerheden die je niet genoeg hebt onderzocht. Het nut van onzekerheid kan zijn dat het je aanzet tot actie: je gaat iets doen, of je onderzoekt je denken over de onzekere kwestie grondig.
Waarom is twijfel zo belangrijk volgens Sanne Blauw?
Hieronder deel ik een filmpje van econometrist en journalist Sanne Blauw waarin zij het belang van twijfel, van niet-zeker-weten, benadrukt.
Het filmpje duurt een klein kwartier.
Smaakt dit naar meer? Lees dan ook haar boek Het bestverkochte boek ooit (met deze titel), als je je gecijferdheid wilt verbeteren.
TLDNW (too long, did not watch)
Lees je toch liever een samenvatting in tekst?
- Cijfers geven houvast. Een gevoel van controle. En ze zijn overal.
- Maar: kloppen die cijfers wel?
- Veelgemaakte fouten: veel te precieze cijfers (3,768); scheve steekproef (onderzochte groep is geen goede afspiegeling van de groep waarin je geïnteresseerd bent); correlatie verwarren met causaliteit (gelijktijdig plaatsvindend van A en B betekent nog niet dat A de oorzaak is van B).
- Het komt niet vanzelf goed door meer kennis van hoe cijfers werken of van statistiek: te grote stelligheid is meer het probleem dan een gebrek aan kennis.
- Stellige uitspraken miskennen dat er onzekerheid is. Er is veel wat we nog niet weten.
- Politicoloog Philip Tetlock onderscheidt 2 typen mensen. Egels: stellig, zekere boodschap. Vossen: twijfelen aan de wereld en aan zichzelf, erkennen foutjes, proberen te leren, gaan actief op zoek naar tegenbewijs. Vossen komen door hun twijfel verder!