Aandacht voor aannames: ik onderzoek de waarde daarvan, door het begrip aandacht zelf te onderzoeken.
Aandacht maakt alles mooier (Ikea reclame)
Reclame is krachtig. Ik denk na over het woord aandacht en meteen popt deze payoff op.
Dat reclame zo sterk werkt, komt door herhaling. In alle boodschappen van IKEA zie en hoor je dit terug: het is het verbindende element tussen het inrichten van een babykamer, het uitzoeken van een keuken of het ophangen van een handig pegboard in je schuur voor je gereedschap.
Wat is de payoff van jouw leven?
Ook in jouw gedachten komen zulke patronen voor. Meestal ben je je daar niet zo bewust van. Maar ze hebben wel invloed op je gedrag.
- “Doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg.” Of:
- “Het moet perfect zijn.” Of:
- “Lang leve de lol.”
Ken je jouw eigen vaste zinnetjes (aannames, vooronderstellingen)? Het kan heel nuttig zijn om daar aandacht aan te besteden.
Wat is aandacht?
Aandacht is oplettendheid. Als iets je aandacht trekt, is het daarmee in je gezichtsveld gekomen. Eerder was je je er misschien van bewust dat er links van je iemand stond. Als je je aandacht er op richt, herken je ineens je collega Elif.
Zo kun je ook aandacht besteden aan je aannames en je denkpatronen. Omdat ze zo ingesleten en vertrouwd zijn, als het olifantenpaadje waarmee je elke ochtend het fietshek vermijdt, zie je ze niet scherp meer. Net als reclame op de achtergrond, of in de pauze van een film die je kijkt.
Manieren om aandacht te besteden aan je aannames
Werken aan het bewust letten op de vooronderstellingen en vaste patronen in je denken is lastig in je eentje te doen. Het helpt om aan een goede vriend te vragen om er op te letten. Of bezoek een filosofische praktijk. Ook in filosofische gesprekken besteden we aandacht aan je aannames en maken we ze onschuldig doordat je ze heel goed leert kennen.